Obrona konieczna w Polsce
fot.unsplash.com

Prawo do obrony własnego życia, zdrowia i mienia nie powinno być traktowane wybiórczo. Takie prawo musi posiadać każdy człowiek na ziemi. Jest ono niezbędne dla prawidłowo funkcjonującego państwa w którym obywatel nie będzie bać się wyjść z domu. Jednak temat obrony koniecznej wciąż wzbudza w praktyce wiele kontrowersji, głównie jeśli chodzi o bardzo łatwą możliwość przekroczenia granic obrony koniecznej, co może sprawić, że kodeks karny uczyni z ofiary przestępcę.

Jednak w dzisiejszych czasach dysponując wieloma środkami do obrony koniecznej nie powinniśmy się niczego obawiać o ile odpowiednio je wykorzystamy. Ogromne znaczenie będzie miał także czas w którym użyjemy środka służącego do obrony na napastniku. W tym artykule przedstawimy ogólne zasady obrony koniecznej oraz jej ekscesy. W kolejnych artykułach nakreślimy czym jesteś w stanie się bronić znajdując się w sytuacji zagrażającej twojemu życiu lub zdrowiu

Czym tak właściwie jest obrona konieczna?

Obrona konieczna wystąpi tylko wtedy kiedy, broniący się będzie odpierał bezpośredni i bezprawny zamach, który dodatkowo musi być dokonywany na jakiekolwiek dobro chronione prawem. Osoba, której działanie zostanie podjęte w ramach tej obrony nie popełni przestępstwa. Zakres obrony koniecznej oraz jej przekroczeń definiuje Ustawa Kodeks Karny z dnia  6 czerwca 1997 roku gdzie w artykule 25 w paragrafach od 1 do 3 jest napisane jasno

  • 1. Nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem.
  • 2. W razie przekroczenia granic obrony koniecznej, w szczególności gdy sprawca zastosował sposób obrony niewspółmierny do niebezpieczeństwa zamachu, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
  • 2a. Nie podlega karze, kto przekracza granice obrony koniecznej, odpierając zamach polegający na wdarciu się do mieszkania, lokalu, domu albo na przylegający do nich ogrodzony teren lub odpierając zamach poprzedzony wdarciem się do tych miejsc, chyba że przekroczenie granic obrony koniecznej było rażące.
  • 3. Nie podlega karze, kto przekracza granice obrony koniecznej pod wpływem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu.

Tłumacząc z języka prawniczego na bardziej przyziemny dla wszystkich, aby czynności jakich się dopuszczamy były zakwalifikowane jako obrona konieczna, niezbędne jest wystąpienie trzech warunków.

Obrona konieczna w Polsce
fot.unsplash.com

Po pierwsze; Wydarzyć się musi zamach który musimy odpierać podczas działania w obronie koniecznej, zamach w tym wypadku oznacza nic innego jak atak czyli inaczej działanie przestępcze mające na celu pozbawienie innego podmiotu prawnego jednego z dóbr chronionych przez prawo.

Po drugie; Zamach musi mieć charakter bezpośredni, to znaczy, że nie może dojść do sytuacji w której do obrony koniecznej przed zamachem dochodzi w momencie kiedy do zamachu jeszcze nie doszło i zagrożenie dla dobra chronionego przez prawo nie nastąpiło. Co więcej, czyn nie zostanie prawnie zakwalifikowany jako obrona konieczna jeśli do samej obrony dojdzie po momencie gdy zamach osiągnął swoją bezpośredniość. 

Po trzecie; zamach musi być bezprawny to znaczy, że zakres czynności które zostają podjęte podczas zamachu nie mają żadnej podstawy prawnej ani nie są przez nie regulowane.

Obrona konieczna w Polsce
fot.unsplash.com

Czym jest dobro chronione przez prawo?

Atak lub też inaczej mówiąc zamach na dobro czy osobę musi być realny to znaczy, że zagrożenie stanowione przez napastnika musi być realne i sprawić by osoba która podejmuję się obrony koniecznej mogła mieć pewność, że zagrożone są w tym wypadku jej życie zdrowie lub mienie. W orzeczeniach wyraźnie podkreśla się, że nie jest zamachem zwykły stan niebezpieczeństwa. Takie niebezpieczeństwo nie powoduje bowiem, że zamach już zaistniał.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here